Blog

Teczka ucznia w terapii logopedycznej

Większość uczniów kwalifikowanych jest do udziału w terapii logopedycznej w placówce oświatowej na podstawie logopedycznych badań przesiewowych prowadzonych co roku we wrześniu. Niezależnie od tego, czy uczeń ma opinię, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z poradni psychologiczno-pedagogicznej czy też jedynie wynik badania przesiewowego, obowiązkiem logopedy jest prowadzenie indywidualnej teczki ucznia. Z artykułu dowiesz się m.in.: Jakie przepisy prawne obligują logopedów do kompletowania dokumentów w indywidualnych teczkach ucznia? Jakie dokumenty należy lub warto gromadzić w teczce ucznia? Kto, oprócz logopedy, powinien gromadzić dokumentację w teczce ucznia?

Terapia logopedyczna pacjenta z zaburzeniem wzroku

Wśród pacjentów korzystających z terapii logopedycznej pewną grupę stanowią osoby z zaburzeniem wzroku. Wymagają one zindywidualizowanego podejścia, w tym dostosowania materiałów dydaktycznych. Niekiedy to właśnie logopeda jest tym ekspertem, który zauważy nieprawidłowości w sprawności wzroku i zasugeruje konsultację z odpowiednim specjalistą, np. okulistą, optometrystą, terapeutą integracji sensorycznej.

Mowa bierna – definicja, przyczyny zaburzeń i postępowanie terapeutyczne

Mowa bierna to inaczej rozumienie, bierny udział w komunikowaniu się, a zatem jedynie odbieranie komunikatów a nie ich nadawanie (mowa czynna). Rozwój rozumienia w ontogenezie wyprzedza rozwój nadawania. Dzieci, aby zacząć nadawać komunikaty, muszą osiągnąć pewien poziom rozwoju mowy biernej. W wybranych zaburzeniach mowy mowa bierna nie rozwija się prawidłowo lub ulega dezintegracji. Z artykułu dowiesz się: Czym jest mowa bierna? Czym różni się mowa bierna od mowy czynnej? W jakich zaburzeniach mowy rozwój mowy biernej jest zaburzony? W jakich zaburzeniach mowy obserwuje się utratę dolności rozumienia? Jaki model komunikowania się w rodzinie sprzyja rozwojowi mowy u dzieci? Jakie ćwiczenia warto zastosować w logopedii, by wspomagać rozwój słownictwa biernego?

Autyzm nastolatków. Okres dojrzewania jako wyzwanie dla młodzieży z ASD

Okres dojrzewania jest wyjątkowo intensywnym etapem w życiu każdego młodego człowieka. Mogą towarzyszyć mu poczucie dezintegracji, trudności z identyfikacją swoich własnych emocji oraz osób wokół, a także nowych oczekiwań, które stawia otoczenie. Dla nastolatka z autyzmem etap ten tym bardziej może wiązać się ze wzmożonym doświadczaniem skutków uzyskanej diagnozy. Autyzm nastolatków zazwyczaj manifestuje się w inny, mniej wyrazisty sposób niż u najmłodszych dzieci. Z artykułu dowiesz się: Jakich trudności może doświadczać nastolatek z autyzmem? W jaki sposób można zrozumieć i wesprzeć nastolatka z autyzmem? Jak radzić sobie ze zmianami nastroju u osoby w spektrum autyzmu? Jakie są objawy autyzmu u nastolatków? Czym różnią się objawy autyzmu nastolatków od autyzmu młodszych dzieci? Na jakie kwestie warto zwrócić szczególną uwagę w trakcie diagnozy i terapii osoby z autyzmem? Czy nastolatek z ASD nadal potrzebuje rutyny? Jakie strategie terapeutyczne mogą sprawdzić się w pracy z nastolatkiem z ASD? Uwaga! Na temat terapii logopedycznej dziecka z ASD będziemy pisać w listopadowym wydaniu magazynu „Strefa Logopedy”.

Organizacja i przebieg logopedycznych badań przesiewowych w szkole i przedszkolu – dokumenty i źródła wiedzy

Początek roku szkolnego to czas intensywnych logopedycznych badań przesiewowych. Ich celem nie jest diagnoza, ale ocena czy dziecko wymaga dalszej obserwacji, pogłębionej diagnostyki i wsparcia terapeutycznego. Organizacja badań wiąże się z koniecznością przygotowanie licznych dokumentów. Z artykułu dowiesz się: Jakie dokumenty będą potrzebne w trakcie organizacji badania logopedycznego we wrześniu? Gdzie znaleźć na stronie www.strefalogopedy.pl arkusze diagnostyczne, wywiady, informacje dla rodziców, szkolenia, artykuły na temat przebiegu badania mowy – wszystkie dokumenty i informacje potrzebne do organizacji logopedycznych badań przesiewowych? Kiedy i w jaki sposób przeprowadzać badania przesiewowe mowy w przedszkolu i szkole? Z jakich kwestionariuszy i dokumentacji warto skorzystać?

Współpraca logopedy z foniatrą

Częstość występowania dysfonii (zaburzeń głosu) na świecie zależy od wielu czynników, zwłaszcza populacji, w jakiej prowadzone były badania. Dane amerykańskie szacują, że w USA w 2022 r. dysfonia dotykała jednej osoby na ok. 8–9 dorosłych (Hong i in., 2024). Badania populacji pediatrycznej wskazują natomiast, że dysfonia dotyka 6–24% dzieci w wieku szkolnym (Hron i in., 2019), a zmiany organiczne fałdów głosowych występują nawet u 17–30% z nich (Wu i in., 2023). Dokładne dane epidemiologiczne dotyczące jakości głosu dzieci w Polsce są nieznane. W przypadku pacjentów z zaburzeniami głosu konieczna jest współpraca logopedy z foniatrą, która umożliwia interdyscyplinarną i kompleksową opiekę, co jest kluczowe w procesie rehabilitacji. Z artykułu dowiesz się: Czym zajmują się foniatrzy? Jakich narzędzi do diagnozy zaburzeń głosu używa się w logopedii? Którzy specjaliści zajmują się diagnozą zaburzeń głosu? Kiedy potrzebna jest współpraca logopedy z foniatrą? Z jakich metod korzysta się w logopedycznej terapii osób z zaburzeniem głosu? Czy ankyloglosja – wada anatomiczna w obrębie jamy ustnej – może przyczyniać się do powstania dysfonii? Jak jest podział ról w wielospecjalistycznej współpracy logopeda – foniatra?

Współpraca logopedy z fizjoterapeutą

Jeszcze do niedawna logopedia kojarzyła się tylko z usuwaniem seplenienia, nieprawidłowej artykulacji głoski [r] lub innych wad wymowy, a działania logopedy postrzegano jako ograniczające się do ćwiczeń w obrębie jamy ustnej. Warto pamiętać, że logopedia jest dziedziną interdyscyplinarną, która poza terapią wad wymowy zajmuje się między innymi usprawnianiem komunikacji w obszernym tego słowa znaczeniu, np. programowaniem języka, treningiem umiejętności społecznych, wzbogacaniem słownika biernego i czynnego czy komunikacją alternatywną. Efektywność podjętej terapii logopedycznej zależy jednak od wielu czynników, a właśnie przez swą interdyscyplinarność logopedia wymaga często współpracy z innymi specjalistami. W zależności od potrzeb pacjenta ważne jest, aby jego terapia miała charakter holistyczny, czyli uwzględniała całościowo stan jego zdrowia. Czasem w procesie terapii logopedycznej niezbędna jest również pomoc fizjoterapeuty. Z artykułu dowiesz się: Czym jest fizjoterapia? W jakich zaburzeniach szczególnie istotna jest współpraca logopedy z fizjoterapeutą? Jaki jest związek między zaburzonym napięciem mięśniowym w ciele a wadami wymowy?