TRASĄ GŁOSKI [t]
Choć przez rodziców często nie jest brana pod uwagę w ocenie artykulacji dziecka, głoska [t] wśród logopedów bywa nazywana „królową głosek”1. Jest jedną z pierwszych, które pojawiają się w rozwoju mowy dziecka, a jej prawidłowa artykulacja ma kluczowe znaczenie dla wyraźnej i poprawnej wymowy. Na pierwszy rzut oka może wydawać się nieskomplikowana. W praktyce jej realizacja bywa zaburzona z różnych przyczyn. W artykule omówiono aspekty związane z jej wymową, najczęstsze trudności oraz sposoby terapii logopedycznej. »
SAME SUKCESY Z GŁOSKĄ [s].
Według różnych badaczy, m.in. Genowefy Demel (1987) czy Leona Kaczmarka (1988), w czwartym roku życia utrwala się wymowa spółgłosek przedniojęzykowo-zębowych, w tym głoski [s]1. Wiedza, kiedy brak danej głoski lub jej zamiana może być uznana za mogi- lub paralalię, jest niezbędna każdemu logopedzie. Elizje i określone substytucje głosek w pewnym wieku dziecka są zjawiskiem normatywnym – w przeciwieństwie do deformacji, które zawsze należy traktować jak patologię2. »
MOWA OSÓB UZALEŻNIONYCH OD ALKOHOLU – 10 PYTAŃ I ODPOWIEDZI
Uzależnienie od alkoholu już w XIX w. było uznawane za chorobę1. W połowie XX w. amerykański lekarz E.M. Jellinek w pracy Koncepcja alkoholizmu jako choroby jako pierwszy opisał jego etiologię i patomechanizm, wydzielił fazy choroby alkoholowej2 oraz określił typy alkoholizmu. Choroba alkoholowa była opisywana w Międzynarodowych Klasyfikacjach Chorób (ICD-8, -9, -10) i amerykańskich Klasyfikacjach Chorób Psychicznych (DSM-I, -II, -III, -IV). W najnowszej Klasyfikacji Chorób Psychicznych DSM-V „uzależnienie od alkoholu” – obok „nadużywania alkoholu” – zaliczane jest do „zaburzeń spowodowanych nadużywaniem alkoholu”, charakteryzujących się różnym stopniem nasilenia. Definiowane jest jako grupa objawów behawioralnych i somatycznych (np. alkoholowy zespół odstawienia, głód alkoholu), które występują u osób spożywających alkohol w dużych ilościach. O problemie alkoholowym świadczy pojawienie się 2 z 11 kryteriów diagnostycznych, a dokładnie 2 lub 3 w przypadku łagodnego przebiegu zaburzeń spowodowanych nadużywaniem alkoholu (alcohol use disorders – AUD), 4 lub 5 – umiarkowanego, powyżej 6 – ciężkiego. »
TERAPIA MIOFUNKCJONALNA – 8 PYTAŃ I ODPOWIEDZI
Sama nazwa „miofunkcjonalny” pochodzi z połączenia słów – greckiego myo, oznaczającego mięsień, oraz łacińskiego functio, czyli czynność1. Dzięki terapii miofunkcjonalnej, poprzez wyeliminowanie lub zmniejszenie zaburzeń mowy, oddychania, żucia i połykania, pacjent uzyskuje poprawę jakości życia oraz wyglądu twarzy. »
ZABURZENIA GŁOSU U DOROSŁYCH – 8 PYTAŃ I ODPOWIEDZI
Dysfonia to zaburzenie funkcji głosotwórczej organizmu człowieka. Termin dysfonia kojarzony jest przede wszystkim z nieprawidłowościami w zakresie dźwięczności głosu (zmatowienie głosu, obecność chrypki, skrzekliwy głos). Warto jednak pamiętać, że dysfonia jest zaburzeniem wielopostaciowym – o zaburzeniach dysfonicznych możemy mówić w odniesieniu do każdej składowej akustycznej ludzkiego głosu. W dysfonii nieprawidłowości mogą dotyczyć zarówno częstotliwości drgań fałdów głosowych, jak i amplitudy, mogą się objawiać ograniczeniami czasu trwania dźwięku oraz zmianami w jego barwie. »
ROLA MUZYKI W ROZWOJU I TERAPII MOWY DZIECKA.
Niniejszy numer „Strefy Logopedy” poświęcony jest tematom wpływu muzyki na rozwój mowy dzieci oraz wsparcia profilaktyki i terapii logopedycznej poprzez zastosowanie ćwiczeń i zajęć umuzykalniających. W części teoretycznej przedstawiono różne perspektywy wpływu muzyki na rozwój dziecka oraz wyniki dotychczasowych wybranych badań w tym obszarze. Część praktyczna zawiera opis autorskiej metody pracy nad doskonaleniem mowy przy pomocy muzyki, która zyskała postać 12 scenariuszy zajęć profilaktycznych dla dzieci w wieku od 2 do 5 lat. Autorka ma nadzieję, że scenariusze, powstałe na bazie kilkuletniego doświadczenia w pracy z dziećmi, posłużą innym jako inspiracja lub uzupełnienie do własnych metod. »