Artykuły Zapraszamy do lektury ciekawych treści na blogu stworzonym z myślą o logopedach. Znajdziesz tu między innymi artykuły merytoryczne, materiały przygotowane w nawiązaniu do aktualnych dni z kalendarza świąt nietypowych, ciekawostki logopedyczne oraz zagadki „Fakt czy mit?”.

Koniec roku szkolnego – czas podsumowania efektów terapii logopedycznej. Dokumentacja

Czerwiec to miesiąc, w którym duża część małych pacjentów kończy lub zawiesza na czas wakacji terapię logopedyczną. Logopedzi pracujący zarówno w placówkach oświatowych, jak i prowadzący prywatną praktykę, kontrolują efekty swojej pracy podczas trwania roku szkolnego i wytyczają kolejne cele terapii. 

Terapia wymowy głoski j [i̯]

Dźwięk [i̯] budzi w języku polskim wiele wątpliwości. Trudności klasyfikacyjne pojawiają się już na podstawowym etapie podziału głosek – na spółgłoski oraz samogłoski. Przez niektórych badaczy głoska zaliczana jest do samogłosek, przez innych z kolei do spółgłosek [1] bądź zarówno do samogłosek, jak i do spółgłosek [2]. Fonetyczny zapis głoski wygląda następująco: [i̯]. Znak diakrytyczny w postaci łuku pod literą oznacza półsamogłoskowość [3].

Terapia logopedyczna pacjenta z astmą

„Oddychanie wpływa na każdy aspekt życia: sen, trawienie, ruch, zdrowie psychiczne, choroby i regenerację. Jest to czynność o niezwykłym potencjale. A co najważniejsze – jest ona prosta, bezpłatna i dostępna dla każdego” [1]. Trudno się z tym nie zgodzić. Jednakże w sytuacji, kiedy nos jest niedrożny, oddychanie staje się nie lada wyczynem. W praktyce logopedycznej warto przyjrzeć się astmie, która może powodować nieżyt dróg oddechowych, tym samym utrudniać oddychanie. Czy na pewno to astma powoduje kłopoty z oddychaniem? A może jest odwrotnie: niewłaściwy sposób oddychania prowadzi do narastania problemów oddechowych, a tym samym do astmy? W jaki sposób poprowadzić terapie logopedyczną pacjenta z astmą? W niniejszym tekście zamieszczono odpowiedzi na te pytania w oparciu o wyniki aktualnych badań i współczesne teorie oddechowe. Z artykułu dowiesz się: Jaki jest wpływ astmy na jakość mowy i oddychania? O czym należy pamiętać w terapii logopedycznej pacjenta z astmą? Czy metoda Butejki może mieć zastosowanie w terapii pacjenta z astmą?

Utrwalanie wymowy głoski – problemy praktyczne

Wypowiedzi dzieci mogą przybierać bardzo różne formy w zależności od sytuacji stworzonej przez prowadzącego. W momencie przejścia do etapu utrwalania wymowy głoski w mowie zmieniają się oczekiwania terapeuty względem dziecka. Do tej pory logopeda oczekiwał powtarzania: ruchów aparatu mowy, ćwiczeń usprawniających, głoski w izolacji, pojedynczych sylab lub wyrazów. Mimo otwartej po­stawy terapeuty i jego chęci nawiązania relacji ko­munikacyjnej rzadko zależało logopedzie na spon­tanicznej wypowiedzi dziecka. Wszak na wczesnych etapach terapii wymowy podopieczny nie jest w sta­nie stosować zdobytych umiejętności w toku samo­dzielnej mowy. Etap utrwalania głosek w mowie w znacznie większym stopniu angażuje dziecko do samodzielnej, niekierowanej aktywności werbalnej. Czy to jest dla dziecka bardziej komfortowa sytua­cja? Nie zawsze. Z różnych względów uczeń może unikać dłuższych spontanicznych wypowiedzi. Dlaczego?

Propriocepcja – percepcja informacji o układzie ciała i jego części, w tym aparatu artykulacyjnego

Percepcja „jest procesem twórczym, polegającym na aktywnym odbiorze, analizie oraz interpretacji zjawisk zmysłowych” [1]. Najczęściej mówi się o percepcji wzrokowej i słuchowej. Zaburzenia tej drugiej są przedmiotem szczególnego zainteresowania logopedów. Warto pamiętać, że obecnie terapeuci integracji sensorycznej wyróżniają nawet osiem zmysłów. Poza dwoma już wymienionymi są to: dotyk, powonienie, smak, równowaga, propriocepcja, a także coraz częściej wymieniana interocepcja [2]. Czy zaburzenia propriocepcji mogą wpływać na jakość mowy i zachowania w obrębie narządu żucia? Z artykułu dowiesz się: Czym jest propriocepcja? Jakie mogą być konsekwencji zaburzenia czucia poszczególnych części własnego ciała, istotne z punktu widzenia logopedy? W jaki sposób jakość odbioru informacji ze stawów, ścięgien i mięśni może wpływać na zachowanie dziecka? Jakie mogą być objawy zaburzeń propriocepcji? Jakie aktywności proponować w ramach treningu propriocepcji?

16 kwietnia - Światowy Dzień Głosu

Światowy Dzień Głosu, obchodzony 16 kwietnia, jest doskonałą okazją do przypomnienia o znaczeniu zdrowia głosu w naszym codziennym życiu. Głos odgrywa kluczową rolę w komunikacji, zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Dbałość o zdrowie strun głosowych, ich prawidłowe użytkowanie i odpowiednią regenerację to nie tylko kwestia komfortu, ale także naszego dobrego samopoczucia. Z tego powodu, Światowy Dzień Głosu stanowi ważną okazję do edukacji na temat prewencji problemów głosowych.

Książki i książeczki dla dzieci – logopedyczne, o emocjach, do nauki czytania i pisania. 2 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci

Każdego roku 2 kwietnia obchodzone jest święto małych czytelników i autorów treści dla najmłodszych – Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci. Rynek publikacji dla dzieci jest rozległy i zróżnicowany. Wszystkie wydania kierowane do nieletnich, od książek obrazkowych dla maluchów po powieści dla nastolatków, cieszą się coraz większym zainteresowaniem [1]. Rośnie zapotrzebowanie na dobrej jakości książki dla dzieci, między innym dzięki promocji czytelnictwa przez nauczycieli i terapeutów. Co roku pojawiają się także nowości wśród książek przydatnych w pracy logopedy. Z artykułu dowiesz się: Które książki edukacyjne dla dzieci warto wykorzystać w terapii opóźnionego rozwoju mowy? Które publikacje traktujące o emocjach dzieci są warte uwagi? Jakie książeczki mogą wesprzeć naukę czytania? Który audiobook wybrać, by ćwiczyć percepcję słuchową (pamięć, rozumienie za słuchu)?

Rozwój kompetencji językowych w przedszkolu a gotowość do nauki czytania i pisania

Wiek 3–6 lat to okres intensywnego rozwoju kompetencji językowych przedszkolaka, m.in. artykulacji, dialogu, gramatyki czy świadomości fonologicznej. Harmonijny rozwój kompetencji językowych przedszkolaka z różnych obszarów w wieku ok. sześciu lat procentuje gotowością do nauki czytania i pisania – do nauki w szkole. Z artykułu dowiesz się: Jak wygląda rozwój umiejętności językowych dzieci w wieku przedszkolnym? Jakie aspekty rozwoju sprawności językowej są istotne, by dziecko osiągnęło gotowość do nauki czytania? Jakie ćwiczenia i zabawy warto proponować dziecku, by stymulować rozwój kompetencji językowych w celu uzyskania gotowości do nauki czytania? Jak ocenić gotowość dziecka do czytania? Kiedy warto rozpocząć naukę czytania?

Konkursy logopedyczne – pomysły na obchody Światowego Dnia Poezji, (21.03.), Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego (21.02.) i inne święta

W kalendarzu świąt nietypowych występują liczne święta, których obchody mają na celu między innymi promocję i ochronę języków ojczystych oraz podkreślenie znaczenia edukacji językowej – zarówno w języku rodzimym, jak i obcym. Te wyjątkowe dni są okazją do zaangażowania dzieci w ciekawą zabawę edukacyjną, która poszerzy ich wiedzę o językach i literaturze, a także urozmaici terapie logopedyczną. Z artykułu dowiesz się: W jaki sposób można celebrować w placówce oświatowej dni z kalendarza świąt nie typowych? Jakie nietypowe święta mogą być okazja do ogłoszenia konkursu logopedycznego? Jak w ciekawy sposób promować u dzieci dbałość o język polski?

Wybrane choroby mózgu, którym towarzyszy zaburzenie mowy

Choroby neurodegeneracyjne wiążą się z postępującym uszkodzeniem komórek układu nerwowego. Są szczególnie groźne, ponieważ dojrzałe komórki nerwowe, z nielicznymi wyjątkami, nie regenerują się ani nie namnażają. W konsekwencji uszkodzenia tej tkanki są trwałe i niemożliwe do naprawienia. Skutki chorób mózgu są najczęściej widoczne pod postacią między innymi zaburzenia mowy. Z artykułu dowiesz się: Jakie rzadkie schorzenia neurologiczne uwidaczniają się w postaci zaburzenia mowy? Jakie choroby zalicza się do grona chorób neurodegeneracyjnych? Jakie rodzaje chorób mózgu można wyróżnić?