Artykuły Zapraszamy do lektury ciekawych treści na blogu stworzonym z myślą o logopedach. Znajdziesz tu między innymi artykuły merytoryczne, materiały przygotowane w nawiązaniu do aktualnych dni z kalendarza świąt nietypowych, ciekawostki logopedyczne oraz zagadki „Fakt czy mit?”.

Urlop nauczyciela w czasie ferii krok po kroku

Ile dni urlopu w czasie ferii przysługuje nauczycielowi szkoły feryjnej w 2025 roku – zgodnie z Kartą Nauczyciela i kalendarzem roku szkolnego? Jak prawidłowo go naliczyć w okresie wakacyjnym?

Mowa osób z chorobą Parkinsona

Mowa jako funkcja ludzkiego mózgu nie może być oderwana od jego rozwoju, który paradoksalnie jest równocześnie starzeniem. Wyniki wielodyscyplinarnych badań z ostatnich 30 lat potwierdzają, że proces starzenia dotyczy również mowy. W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie rozwija się w Polsce gerontologopedia. Po chorobie Alzheimera drugim co do częstości występowania ok. 60 r.ż. schorzeniem neurozwyrodnieniowym jest choroba Parkinsona (ang. Parkinson’s disease, PD). PD jest także najczęstszą przyczynę zespołu parkinsonowskiego, czyli objawów ruchowych (w tym związanych z mową) i pozaruchowych. Z artykułu dowiesz się Czym charakteryzuje się mowa osób z chorobą Parkinsona? Z czego wynikają zaburzenia mowy w chorobie Parkinsona? Na czym polega terapia mowy pacjentów z chorobą Parkinsona? Jak zmieniają się w czasie objawy PD?

Słuch a słuchanie. 18 lipca - Światowy Dzień Słuchania

Co roku od 2016 roku 18 lipca, w dniu, w którym urodził się R. Murray Schafer, kompozytor i pedagog muzyczny, obchodzony jest Światowy Dzień Słuchania. Natomiast Światowy Dzień Słuchu wypada 3 marca. Dlaczego wyznaczono dwie daty? Ponieważ słuch i słuchanie to nie to samo. Słuch to zmysł umożliwiający odbieranie (percepcję) fal dźwiękowych. Słuchanie to natomiast świadome odbieranie wrażeń dźwiękowych, odkodowywanie ich, rozumienie i interpretowanie.

O ciszących, dźwięcznych głoskach [ź] i [ʒ́]

Głoski [ź] i [ʒ́], tuż obok głosek [ś] oraz [ć], należą do szeregu tzw. głosek ciszących. Są jednym z trzech szeregów głosek dentalizowanych. Głoski [ź] i [ʒ́] powinny pojawić się w procesie rozwoju mowy dziecka w okresie żłobkowym do końca trzeciego roku życia [1]. Jedną z cech artykulacyjnych powyższych głosek jest miękkość, spowodowana wzniesieniem środkowej części języka ku podniebieniu.

Tematyczny słownik wyrażeń logopedycznych związanych z wadą wymowy – seplenieniem

Seplenienie, inaczej sygmatyzm, to wada wymowy obejmująca aż do 12 głosek. W ramach tego typu dyslalii istnieją liczne formy deformacji. Warto znać pojęcia, dzięki którym logopedzi mogą precyzyjnie i profesjonalnie opisać wyniki swojej obserwacji i diagnozy. Niżej prezentujemy najważniejsze hasła związane ściśle z tematem seplenienia. Z artykułu dowiesz się: Jak inaczej nazywa się seplenienie międzyzębowe? Jakie wyróżnia się zaburzenia wymowy głosek trzech szeregów logopedycznych?  Do jakich grup spółgłosek można zaliczyć spółgłoski s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź, sz, ż, cz, dż? Czy diastema to wada zgryzu? W jakich przypadkach zamiana w obrębie głosek trzech szeregów to forma dialektyczna a nie problem wymagający terapii logopedycznej?

Grupowa terapia afazji – dlaczego warto?

Afazja – która w większości przypadków spowodowana jest udarem mózgu – w zależności od głównych objawów i ich nasilenia utrudnia codzienną komunikację z otoczeniem. Problem ten dotyka wielu, ponieważ w Polsce około 90 000 osób rocznie doznaje udaru mózgu [1]. U nawet 60% pacjentów afazja utrzymuje się jeszcze długi czas po wypisie ze szpitala [2]. Niejednokrotnie deficyty językowe wymagają wielomiesięcznej terapii, co bywa trudne z wielu względów (utrudniony dostęp do specjalistów, odległe terminy, koszty itp.). Wówczas bardzo przydatną formą terapii jest grupowa terapia afazji. Z artykułu dowiesz się: Czy grupowa terapia afazji jest skuteczną formą terapii logopedycznej? Dla których pacjentów terapii grupowa to najlepszy wybór? Jakie są trudności i przeciwwskazania do prowadzenia grupowej formy terapii afazji? W jaki sposób logopeda może dobrać członków grupy terapeutycznej?

Mowa osób z ADHD – objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej widoczne w sposobie komunikowania się

Niewiele mówi się o cechach charakterystycznych mowy osób z ADHD. U dzieci z nadpobudliwością psychoruchową mogą, tak jak i u innych, występować rozmaite zaburzenia wymagające terapii logopedycznej. Jednak diagnoza ADHD sama w sobie nie pociąga konieczności otoczenia wsparciem logopedycznym. Warto jednak wiedzieć, że sposób komunikowania się osób z tym zaburzeniem neurorozwojowym ma pewne specyficzne cechy. Z artykułu dowiesz się: Co charakteryzuje mowę osób z ADHD? W jaki sposób przekazywać komunikaty osobom z nadpobudliwością psychoruchową, by poprawić skuteczność komunikacji z nimi? Czy płeć może wpływać na obraz zaburzeń w zespole nadpobudliwości psychoruchowej? Dlaczego osoby z ADHD często mają trudności ze skutecznym komunikowaniem się?

Koniec roku szkolnego – czas podsumowania efektów terapii logopedycznej. Dokumentacja

Czerwiec to miesiąc, w którym duża część małych pacjentów kończy lub zawiesza na czas wakacji terapię logopedyczną. Logopedzi pracujący zarówno w placówkach oświatowych, jak i prowadzący prywatną praktykę, kontrolują efekty swojej pracy podczas trwania roku szkolnego i wytyczają kolejne cele terapii. 

Terapia wymowy głoski j [i̯]

Dźwięk [i̯] budzi w języku polskim wiele wątpliwości. Trudności klasyfikacyjne pojawiają się już na podstawowym etapie podziału głosek – na spółgłoski oraz samogłoski. Przez niektórych badaczy głoska zaliczana jest do samogłosek, przez innych z kolei do spółgłosek [1] bądź zarówno do samogłosek, jak i do spółgłosek [2]. Fonetyczny zapis głoski wygląda następująco: [i̯]. Znak diakrytyczny w postaci łuku pod literą oznacza półsamogłoskowość [3].

Terapia logopedyczna pacjenta z astmą

„Oddychanie wpływa na każdy aspekt życia: sen, trawienie, ruch, zdrowie psychiczne, choroby i regenerację. Jest to czynność o niezwykłym potencjale. A co najważniejsze – jest ona prosta, bezpłatna i dostępna dla każdego” [1]. Trudno się z tym nie zgodzić. Jednakże w sytuacji, kiedy nos jest niedrożny, oddychanie staje się nie lada wyczynem. W praktyce logopedycznej warto przyjrzeć się astmie, która może powodować nieżyt dróg oddechowych, tym samym utrudniać oddychanie. Czy na pewno to astma powoduje kłopoty z oddychaniem? A może jest odwrotnie: niewłaściwy sposób oddychania prowadzi do narastania problemów oddechowych, a tym samym do astmy? W jaki sposób poprowadzić terapie logopedyczną pacjenta z astmą? W niniejszym tekście zamieszczono odpowiedzi na te pytania w oparciu o wyniki aktualnych badań i współczesne teorie oddechowe. Z artykułu dowiesz się: Jaki jest wpływ astmy na jakość mowy i oddychania? O czym należy pamiętać w terapii logopedycznej pacjenta z astmą? Czy metoda Butejki może mieć zastosowanie w terapii pacjenta z astmą?