Artykuły Zapraszamy do lektury ciekawych treści na blogu stworzonym z myślą o logopedach. Znajdziesz tu między innymi artykuły merytoryczne, materiały przygotowane w nawiązaniu do aktualnych dni z kalendarza świąt nietypowych, ciekawostki logopedyczne oraz zagadki „Fakt czy mit?”.

Tematyczny słownik wyrażeń logopedycznych związanych z wadą wymowy – seplenieniem

Seplenienie, inaczej sygmatyzm, to wada wymowy obejmująca aż do 12 głosek. W ramach tego typu dyslalii istnieją liczne formy deformacji. Warto znać pojęcia, dzięki którym logopedzi mogą precyzyjnie i profesjonalnie opisać wyniki swojej obserwacji i diagnozy. Niżej prezentujemy najważniejsze hasła związane ściśle z tematem seplenienia. Z artykułu dowiesz się: Jak inaczej nazywa się seplenienie międzyzębowe? Jakie wyróżnia się zaburzenia wymowy głosek trzech szeregów logopedycznych?  Do jakich grup spółgłosek można zaliczyć spółgłoski s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź, sz, ż, cz, dż? Czy diastema to wada zgryzu? W jakich przypadkach zamiana w obrębie głosek trzech szeregów to forma dialektyczna a nie problem wymagający terapii logopedycznej?

Grupowa terapia afazji – dlaczego warto?

Afazja – która w większości przypadków spowodowana jest udarem mózgu – w zależności od głównych objawów i ich nasilenia utrudnia codzienną komunikację z otoczeniem. Problem ten dotyka wielu, ponieważ w Polsce około 90 000 osób rocznie doznaje udaru mózgu [1]. U nawet 60% pacjentów afazja utrzymuje się jeszcze długi czas po wypisie ze szpitala [2]. Niejednokrotnie deficyty językowe wymagają wielomiesięcznej terapii, co bywa trudne z wielu względów (utrudniony dostęp do specjalistów, odległe terminy, koszty itp.). Wówczas bardzo przydatną formą terapii jest grupowa terapia afazji. Z artykułu dowiesz się: Czy grupowa terapia afazji jest skuteczną formą terapii logopedycznej? Dla których pacjentów terapii grupowa to najlepszy wybór? Jakie są trudności i przeciwwskazania do prowadzenia grupowej formy terapii afazji? W jaki sposób logopeda może dobrać członków grupy terapeutycznej?

Mowa osób z ADHD – objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej widoczne w sposobie komunikowania się

Niewiele mówi się o cechach charakterystycznych mowy osób z ADHD. U dzieci z nadpobudliwością psychoruchową mogą, tak jak i u innych, występować rozmaite zaburzenia wymagające terapii logopedycznej. Jednak diagnoza ADHD sama w sobie nie pociąga konieczności otoczenia wsparciem logopedycznym. Warto jednak wiedzieć, że sposób komunikowania się osób z tym zaburzeniem neurorozwojowym ma pewne specyficzne cechy. Z artykułu dowiesz się: Co charakteryzuje mowę osób z ADHD? W jaki sposób przekazywać komunikaty osobom z nadpobudliwością psychoruchową, by poprawić skuteczność komunikacji z nimi? Czy płeć może wpływać na obraz zaburzeń w zespole nadpobudliwości psychoruchowej? Dlaczego osoby z ADHD często mają trudności ze skutecznym komunikowaniem się?

Koniec roku szkolnego – czas podsumowania efektów terapii logopedycznej. Dokumentacja

Czerwiec to miesiąc, w którym duża część małych pacjentów kończy lub zawiesza na czas wakacji terapię logopedyczną. Logopedzi pracujący zarówno w placówkach oświatowych, jak i prowadzący prywatną praktykę, kontrolują efekty swojej pracy podczas trwania roku szkolnego i wytyczają kolejne cele terapii. 

Terapia wymowy głoski j [i̯]

Dźwięk [i̯] budzi w języku polskim wiele wątpliwości. Trudności klasyfikacyjne pojawiają się już na podstawowym etapie podziału głosek – na spółgłoski oraz samogłoski. Przez niektórych badaczy głoska zaliczana jest do samogłosek, przez innych z kolei do spółgłosek [1] bądź zarówno do samogłosek, jak i do spółgłosek [2]. Fonetyczny zapis głoski wygląda następująco: [i̯]. Znak diakrytyczny w postaci łuku pod literą oznacza półsamogłoskowość [3].

Terapia logopedyczna pacjenta z astmą

„Oddychanie wpływa na każdy aspekt życia: sen, trawienie, ruch, zdrowie psychiczne, choroby i regenerację. Jest to czynność o niezwykłym potencjale. A co najważniejsze – jest ona prosta, bezpłatna i dostępna dla każdego” [1]. Trudno się z tym nie zgodzić. Jednakże w sytuacji, kiedy nos jest niedrożny, oddychanie staje się nie lada wyczynem. W praktyce logopedycznej warto przyjrzeć się astmie, która może powodować nieżyt dróg oddechowych, tym samym utrudniać oddychanie. Czy na pewno to astma powoduje kłopoty z oddychaniem? A może jest odwrotnie: niewłaściwy sposób oddychania prowadzi do narastania problemów oddechowych, a tym samym do astmy? W jaki sposób poprowadzić terapie logopedyczną pacjenta z astmą? W niniejszym tekście zamieszczono odpowiedzi na te pytania w oparciu o wyniki aktualnych badań i współczesne teorie oddechowe. Z artykułu dowiesz się: Jaki jest wpływ astmy na jakość mowy i oddychania? O czym należy pamiętać w terapii logopedycznej pacjenta z astmą? Czy metoda Butejki może mieć zastosowanie w terapii pacjenta z astmą?

Utrwalanie wymowy głoski – problemy praktyczne

Wypowiedzi dzieci mogą przybierać bardzo różne formy w zależności od sytuacji stworzonej przez prowadzącego. W momencie przejścia do etapu utrwalania wymowy głoski w mowie zmieniają się oczekiwania terapeuty względem dziecka. Do tej pory logopeda oczekiwał powtarzania: ruchów aparatu mowy, ćwiczeń usprawniających, głoski w izolacji, pojedynczych sylab lub wyrazów. Mimo otwartej po­stawy terapeuty i jego chęci nawiązania relacji ko­munikacyjnej rzadko zależało logopedzie na spon­tanicznej wypowiedzi dziecka. Wszak na wczesnych etapach terapii wymowy podopieczny nie jest w sta­nie stosować zdobytych umiejętności w toku samo­dzielnej mowy. Etap utrwalania głosek w mowie w znacznie większym stopniu angażuje dziecko do samodzielnej, niekierowanej aktywności werbalnej. Czy to jest dla dziecka bardziej komfortowa sytua­cja? Nie zawsze. Z różnych względów uczeń może unikać dłuższych spontanicznych wypowiedzi. Dlaczego?

Propriocepcja – percepcja informacji o układzie ciała i jego części, w tym aparatu artykulacyjnego

Percepcja „jest procesem twórczym, polegającym na aktywnym odbiorze, analizie oraz interpretacji zjawisk zmysłowych” [1]. Najczęściej mówi się o percepcji wzrokowej i słuchowej. Zaburzenia tej drugiej są przedmiotem szczególnego zainteresowania logopedów. Warto pamiętać, że obecnie terapeuci integracji sensorycznej wyróżniają nawet osiem zmysłów. Poza dwoma już wymienionymi są to: dotyk, powonienie, smak, równowaga, propriocepcja, a także coraz częściej wymieniana interocepcja [2]. Czy zaburzenia propriocepcji mogą wpływać na jakość mowy i zachowania w obrębie narządu żucia? Z artykułu dowiesz się: Czym jest propriocepcja? Jakie mogą być konsekwencji zaburzenia czucia poszczególnych części własnego ciała, istotne z punktu widzenia logopedy? W jaki sposób jakość odbioru informacji ze stawów, ścięgien i mięśni może wpływać na zachowanie dziecka? Jakie mogą być objawy zaburzeń propriocepcji? Jakie aktywności proponować w ramach treningu propriocepcji?

16 kwietnia - Światowy Dzień Głosu

Światowy Dzień Głosu, obchodzony 16 kwietnia, jest doskonałą okazją do przypomnienia o znaczeniu zdrowia głosu w naszym codziennym życiu. Głos odgrywa kluczową rolę w komunikacji, zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Dbałość o zdrowie strun głosowych, ich prawidłowe użytkowanie i odpowiednią regenerację to nie tylko kwestia komfortu, ale także naszego dobrego samopoczucia. Z tego powodu, Światowy Dzień Głosu stanowi ważną okazję do edukacji na temat prewencji problemów głosowych.

Książki i książeczki dla dzieci – logopedyczne, o emocjach, do nauki czytania i pisania. 2 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci

Każdego roku 2 kwietnia obchodzone jest święto małych czytelników i autorów treści dla najmłodszych – Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci. Rynek publikacji dla dzieci jest rozległy i zróżnicowany. Wszystkie wydania kierowane do nieletnich, od książek obrazkowych dla maluchów po powieści dla nastolatków, cieszą się coraz większym zainteresowaniem [1]. Rośnie zapotrzebowanie na dobrej jakości książki dla dzieci, między innym dzięki promocji czytelnictwa przez nauczycieli i terapeutów. Co roku pojawiają się także nowości wśród książek przydatnych w pracy logopedy. Z artykułu dowiesz się: Które książki edukacyjne dla dzieci warto wykorzystać w terapii opóźnionego rozwoju mowy? Które publikacje traktujące o emocjach dzieci są warte uwagi? Jakie książeczki mogą wesprzeć naukę czytania? Który audiobook wybrać, by ćwiczyć percepcję słuchową (pamięć, rozumienie za słuchu)?