Zajęcia logopedyczne dla dziecka ze spektrum autyzmu

Czy zajęcia logopedyczne i emocjonalno-społeczne w ramach rewalidacji z dzieckiem ze spektrum autyzmu może prowadzić logopeda/pedagog specjalny nie posiadający dodatkowych kwalifikacji do pracy z dzieckiem ze spektrum?
Zajęcia logopedyczne dla dziecka ze spektrum autyzmu
Logopeda może prowadzić zajęcia rewalidacyjne z dzieckiem z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, jeżeli z zaleceń wynika, że w ramach tych zajęć należy prowadzić zajęcia z zakresu komunikacji i rozwoju mowy. Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne to zajęcia organizowane i prowadzone w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej (nie rewalidacji). Przepisy nie wskazują, jakie kwalifikacje powinien mieć prowadzący je nauczyciel.
Kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych
Zgodnie z § 33 ust. 1 rozporządzenia MEiN z 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami, posiada osoba, która ma kwalifikacje określone w § 20.
Z przepisów tych jednoznacznie wynika, że nauczyciel prowadzący zajęcia rewalidacyjne musi posiadać przygotowanie w zakresie odpowiednim do zakresu niepełnosprawności dziecka. Diagnoza osoby ze spektrum autyzmu może potrzebować różnych oddziaływań i metod terapii, w tym zajęć logopedycznych. Zajęcia logopedyczne powinien zaś prowadzić specjalista posiadający kwalifikacje do zajmowania stanowiska logopedy.
Zaburzenia rozwoju mowy i języka
Jednym z osiowych objawów autyzmu są zaburzenia rozwoju mowy i języka utrudniające budowanie relacji interpersonalnych. Często również, w szczególności w odniesieniu do małych dzieci, konieczne jest budowanie ich systemu językowego w oparciu o alternatywne metody komunikacji. To właśnie logopedzi mają przygotowanie w tym zakresie.
W związku z tym logopeda może prowadzić zajęcia rewalidacyjne z uczniami, u których w zakres niepełnosprawności wchodzą zaburzenia rozwoju mowy i języka. W takim przypadku wskazane jest bowiem, aby rewalidacja dziecka z autyzmem, w tym zespołem Aspergera, obejmowała również ćwiczenia logopedyczne.
Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne
Odnośnie zaś do zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne, to te co do zasady są formą zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. I kiedy są organizowane jako takie, dyrektor przydziela ich prowadzenie nauczycielom, którzy w jego ocenie posiadają wystarczające kwalifikacje i kompetencje – mógłby to być logopeda (zgodnie z § 17 ust. 1 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Jeżeli jednak będą one prowadzone w ramach zajęć rewalidacyjnych, to nauczyciel powinien posiadać kwalifikacje w zakresie rehabilitacji i edukacji osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Nie są to już bowiem zajęcia ukierunkowane na rozwój komunikacji, mowy i języka, skoro zostały wskazane odrębnie obok logopedycznych, lecz zajęcia dla uczniów przejawiających trudności w funkcjonowaniu społecznym.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z 14 września 2023 r w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2023 r. poz. 2102 ze zm.) - § 33 ust. 1.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2023 r. póz. 1798) - § 17 ust. 1.











