Teoria W tym miejscu znajdziesz artykuły merytoryczne dla logopedów autorstwa doświadczonych specjalistów. Poruszane w nich zagadnienia dotyczą logopedycznych działań profilaktycznych, diagnozy i terapii mowy, charakterystyki zaburzeń i opóźnienia rozwoju mowy (w tym artykulacji) oraz innych kwestii ważnych w pracy terapeutycznej.

Głoski [z] i [ʒ] pozostają w cieniu swoich bezdźwięcznych odpowiedników z szeregu zwanego potocznie „syczącym”, czyli [s] oraz [c]. W opracowaniach dotyczących wspomnianych głosek zamieszczane są liczne informacje o sposobach wywoływania [s] i [c], głoski [z] i [ʒ] zaś opisywane są mniej dokładnie, z adnotacją, że ich pojawienie się zazwyczaj następuje samoistnie, po opanowaniu głosek pierwszych w szeregu1. I chociaż faktycznie często tak się zdarza, warto tym dwóm dźwiękom mowy poświęcić nieco więcej uwagi. »

Logopedka jest zatrudniona w szkole (8/22 etatu) i przedszkolu publicznym (16/18 etatu). W  przedszkolu ma wypłacany dodatek za wysługę lat w wysokości 17%. Czy w naszej szkole ma prawo do dodatku za wysługę lat, czy buduje staż od nowa i dopiero po przepracowaniu 3 lat nabędzie prawo do tego dodatku?  »

Na czym polega różnica pomiędzy kompetencją językową a komunikacyjną? »

W literaturze fachowej dostrzegam wiele nieścisłości terminologicznych związanych z pojęciem opóźnionego rozwoju mowy. Proszę o wyjaśnienie tego zagadnienia.  »

Jakie zaburzenia określane są mianem dyslalii?   »

W literaturze językoznawczej i psychologicznej spotkałam się z różną terminologią dotyczącą bilingwizmu. Czym właściwie jest dwujęzyczność i jakie są jej typy? »

Jakie cechy zachowania i rozwoju najmłodszychdzieci, w wieku do około dwóch lat, mogą świadczyć o zaburzeniu ze spektrum autyzmu? »

Tyflologopedia (gr. Typhlos – ślepy ) 1 to wciąż słabo rozpowszechniona na całym świecie subdyscyplina logopedii, zajmująca się rozwojem mowy, języka oraz komunikacji osób z uszkodzeniami narządu wzroku. W kręgu jej zainteresowań znajduje się diagnoza i terapia osób w każdym wieku, które mają dysfunkcję wzroku (wrodzoną lub nabytą) 2 . Wzrok to jeden z telereceptorów, czyli zmysłów działających na odległość. Dzięki niemu człowiek otrzymuje przeszło 80% informacji o otaczającym go świecie. Z tego też powodu zaburzeń w obrębie tego zmysłu obawia się większość społeczeństwa. Niewielu jednak wie, że według danych GUS (2019) 3 w Polsce żyją około 4 miliony osób borykających się z różnego rodzaju deficytami w obrębie funkcjonowania narządu wzroku. W grupie tej znajdują się osoby w każdym wieku, a czas pojawienia się ograniczeń sprawności wzrokowej także jest zróżnicowany.  »

Właściwe działanie układu sensorycznego jest niezbędnie potrzebne do harmonijnego rozwoju człowieka. Wywiera korzystne działanie na sprawność umysłową, aktywność ruchową, twórcze myślenie, samoobsługę, funkcje poznawcze, na „(…) zdolność do nauki 1 oraz samoocenę. Nie należy lekceważyć związku integracji sensorycznej z rozwojem emocjonalnym i społecznym. Postrzeganie zmysłowe stanowi podstawę tworzenia wizerunku rzeczywistości” 2 . Ma też niebagatelny wpływ na rozwój mowy i języka, zdolności komunikacyjnych oraz funkcji oralnych i sprawności narządów artykulacyjnych. W artykule omówiono najważniejsze zagadnienia związane z pojęciem integracji sensorycznej, a także wyjaśniono wpływ zaburzeń przetwarzania zmysłowego na rozwój mowy, komunikacji, sprawności sfery orofacjalnej i artykulacji. W części praktycznej przedstawiono sposoby wspomagania rozwoju mowy, usprawniania sfery orofacjalnej i artykulacji z wykorzystaniem elementów terapii integracji sensorycznej. »

Jednym z podstawowych praw człowieka jest prawo do komunikacji – wyrażania swoich potrzeb, myśli, idei, pragnień. Niestety nie każda osoba może korzystać z tego prawa. Trudno jednoznacznie określić, ile osób w Polsce nie ma szansy na bycie usłyszanym. Nie komunikuje się werbalnie i nie ma dostępu do narzędzi dających szansę na wyrażenie siebie. W środowisku rodziców i terapeutów nadal krążą błędne przekonania i mity związane z AAC, czyli wspomagającymi i alternatywnymi metodami komunikacji. Konsekwencją tego jest między innymi późny czas, w którym jest podejmowana konieczna interwencja logopedyczna. Ponadto bez możliwości skutecznego komunikowania się trudniej rozwijać inne umiejętności. »