Aktualny

Dziecko afatyczne w szkole – problemy, wyzwania i postępowanie

Dodano: 11 kwietnia 2025
dziecko z afazją

Mam problem z dziewczynką z klasy II szkoły podstawowej. Ma stwierdzoną afazję. Pomimo wielu godzin pracy i dostosowań dziecko nie czyni postępów. Największy problem jest z zapamiętywaniem. W tym momencie doszedł strach przed złą oceną. Co robić? Jak sprawdzać wiedzę takiego dziecka, a co najważniejsze, jak je oceniać?

Dziecko afatyczne w szkole – problemy, wyzwania i postępowanie

Warto wiedzieć, że dziecko afatyczne uczy się z trudem. Afazja/DLD wg klasyfikacji ICD-11 to zaburzenie, które przejawia się głównie słabszym rozwojem mowy i języka, ale też w znacznym stopniu utrudnia uczenie się, zapamiętywanie treści werbalnych. Trudniej jest dziecku nabywać słowa, przyswajać formy gramatyczne, trudniej jest je aktualizować podczas nazywania i formułowania zdania, porządkować podawane mu informacje, bo m.in. utrudnione jest kategoryzowanie słów, posługiwanie się pojęciami nadrzędnymi. Jeżeli u dziecka występują zaburzenia rozumienia mowy, trudność narasta.

Obserwacja dziecka i metody nauki

Jednak pamięć nie opiera się tylko na słowach. Warto obserwować dziecko. Niektóre dzieci dobrze zapamiętują obrazy lub szczegóły z otoczenia.

Warto zapytać rodziców o ich spostrzeżenia w kwestii zdolności dziecka do zapamiętywania różnymi sposobami i kanałami zmysłowymi. Dobrze jest wykorzystywać zaobserwowany potencjał dziecka.

Z praktyki wiadomo, iż, szczególnie w pracy z dziećmi z DLD, ale nie tylko, konieczne jest stosowanie wielokrotnych powtórzeń tego samego materiału. Dobrze robić to w różny sposób (np. poprzez wskazywanie, uzupełnianie, historyjki, tworzenie definicji lub kontrolę jej rozumienia, zagadki, krzyżówki, proste rebusy, dialog). Bardzo ważne jest podparcie treści materiałem wizualnym. Jeśli dziecko już (w jakimś stopniu) czyta, można skorzystać z prostej notatki, z zapisanych krótkich punktów. Jeśli uczeń nie potrafi jeszcze czytać, to wartościowe będą wszelkie schematy, proste ilustracje lub użycie (w miarę możliwości) konkretu (np. przy liczeniu).

Dostosowania i ocenianie

W warunkach nauki w szkole dziecku z DLD potrzebne są daleko idące dostosowania. Oceniać powinniśmy również starania i wysiłek dziecka, a nie tylko jego wyniki. Dzieci zwykle lubią dostać informację, co dokładnie będzie na sprawdzianie i mogą/próbują się do tego przygotować. Materiał dla ucznia z DLD musi być mniej obszerny, uproszczony. Ustne sprawdzanie wiadomości warto przeprowadzić indywidualnie i proponować odpowiedzi do wyboru. Podążając za dzieckiem dobrze jest zadawać mu wykonanie pracy w takiej formie, w której lepiej sobie radzi, np. niech przygotuje plakat lub rysunek, a nie notatkę lub wypowiedź na opracowywany aktualnie temat.

Cenne wskazówki dotyczące nauczania można odnaleźć w publikacji „Dziecko afatyczne w szkole i przedszkolu. Poradnik dla nauczycieli” (wyd. Komlogo).

Negatywne emocje dziecka

Negatywne emocje dziecka są naturalną konsekwencją jego trudności. Trzeba je zaakceptować i o tym rozmawiać. Warto korzystać z licznych książeczek pomocnych w pracy z emocjami, np. seria „Uczucia Gucia” (wyd. Debit). Można też skorzystać z napisanych w realistycznej konwencji pięciu opowiadań dotyczących różnych przeżyć dziecka afatycznego, które są dostępne w grudniowym numerze Strefy Logopedy z 2023 rok.

Autor: Anna Paluch

KRÓLOWA NA TRASIE – GŁOSKA [t]

KRÓLOWA NA TRASIE – GŁOSKA [t]
Sprawdź »