Cukrzyca okiem logopedy
Cukrzyca to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się podwyższonym stężeniem cukru we krwi. Związana jest z nieprawidłowym wydzielaniem i/lub działaniem insuliny w organizmie. Wyniki badań statystycznych pokazują, że cierpi na nią blisko 2,7 milionów dorosłych Polaków. Prawie 1,7 mln osób pozostaje niezdiagnozowanych. Z powodu cukrzycy i jej powikłań w naszym kraju umiera ponad 50 tysięcy osób rocznie. Z tej przyczyny jest ona określana mianem choroby cywilizacyjnej. W przypadku cukrzycy niezwykle istotne jest jej wczesne rozpoznanie oraz właściwa kontrola. Pozwala to zapobiec powikłaniom, a najczęstsze z nich to nefropatia, choroba wieńcowa oraz niewydolność serca. Cukrzyca może negatywnie wpływać na stan zdrowia jamy ustnej oraz jakość mowy chorego.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest cukrzyca?
- Jaki wpływ na stan zdrowia jamy ustnej może mieć cukrzyca?
- Jakie choroby jamy ustnej często towarzyszą cukrzycy?
- Jakie są konsekwencje dla jakości mowy w przypadku podwyższonego poziomu glukozy w organizmie?
- Jakie są konsekwencje dla jakości mowy w przypadku obniżonego poziomu cukru we krwi?
Cukrzyca okiem logopedy
Cukrzyca a zmiany w obrębie jamy ustnej
Cukrzyca może ujawniać się w postaci chorobowych zmian w obrębie tkanek jamy ustnej. Są to m.in.:
- zapalenie dziąseł,
- zapalenie przyzębia,
- zanik lub zapalenie błony śluzowej– cukrzyca negatywnie wpływa na czynność gruczołów ślinowych i układ immunologiczny,
- niezapalne powiększenie ślinianek przyusznych,
- zaburzenie funkcjonowania gruczołów ślinowych – chorzy mogą doświadczać uczucia suchości błony śluzowej jamy ustnej, co jest wynikiem zmniejszenia ilości wydzielanej śliny,
- nawracające opryszczki – w wyniku obniżonej odporności,
- drożdżyca – rozwija się ona wskutek zmniejszonej ilości immunoglobulin przeciwgrzybiczych, a także sprzyjającemu rozwojowi grzybów zwiększonemu stężeniu glukozy w ślinie.
W obrębie samego języka obserwowany bywa całkowity lub ogniskowy zanik brodawek językowych (zanikowe zapalenie języka). Przy tym schorzeniu powierzchnia języka jest wygładzona. U chorych na cukrzycę może również występować język geograficzny, czyli inaczej łagodne wędrujące zapalenie języka lub rumień wędrujący języka.
W wyniku m.in. obniżonej odporności i zmniejszonej ilości wydzielania śliny osoby chorujące na cukrzycę częściej dotknięte są różnymi chorobami jamy ustnej.
Hiperglikemia a zmiany w sposobie mówienia
Hiperglikemia to stan podwyższonego poziomu cukru we krwi. Na czczo odczyt powinien wynosić pomiędzy 70 a 99 mg/dl. Wynik powyżej 126 mg/dl oznacza poważne zagrożenie dla zdrowia. Zaburzenia mowy oraz utrata świadomości mogą towarzyszyć nagłym skokom poziomu cukru (powyżej 200 mg/dl). Z tego powodu osoby trzecie często mylą hiperglikemię z upojeniem alkoholowym. Brak właściwej, szybkiej reakcji może w takiej sytuacji doprowadzić do kwasicy ketonowej, która stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia.
Hipoglikemia a zmiany w sposobie mówienia
Hipoglikemia to stan organizmu, w którym poziom glukozy we krwi spadł poniżej 70 mg/dl. Mogą mu towarzyszyć takie objawy, jak:
- bełkotliwa mowa,
- problemy z koncentracją,
- niegasnące uczucie głodu,
- osłabienie,
- zawroty głowy i zaburzenia równowagi,
- drżenia rąk i nóg, uczucie niepełnej kontroli nad ich pracą,
- niepokój, pobudzenie,
- bladość skóry, pocenie się,
- splątanie, utrata orientacji w terenie,
- zaburzenia wzroku,
- utrata przytomności.
Nagłe i duże zmiany poziomu glukozy we krwi mogą powodować zaburzenie mowy. Taki stan u osoby chorej na cukrzycę wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.
Na podstawie:
Cukrzyca – objawy, normy, profilaktyka, https://betamed.pl/poradniki/cukrzyca-objawy-normy-profilaktyka/ [dostęp 05.11.2023 r.].
Gośliński J. (2022), Czym jest cukrzyca? Rodzaje, objawy i diagnostyka choroby, https://www.zwrotnikraka.pl/czym-jest-cukrzyca/ [dostęp 10.11.2023 r.]
Maj M. (2018), Zaburzenia poznawcze a cukrzyca, https://diabetyk.org.pl/zaburzenia-poznawcze-a-cukrzyca/ [dostęp 05.11.2023 r.].
Roszkowski M., Hiperglikemia objawy, przyczyny i leczenie, https://igladopena.pl/o-cukrzycy/Hiperglikemia [dostęp 05.11.2023 r.].
Rybkowska K. (2022), W jaki sposób cukrzyca może manifestować się w jamie ustnej?, https://forumleczeniaran.pl/w-jaki-sposob-cukrzyca-moze-manifestowac-sie-w-jamie-ustnej/ [dostęp 05.11.2023 r.].