Konkursy logopedyczne – pomysły na obchody Światowego Dnia Poezji, (21.03.), Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego (21.02.) i inne święta

W kalendarzu świąt nietypowych występują liczne święta, których obchody mają na celu między innymi promocję i ochronę języków ojczystych oraz podkreślenie znaczenia edukacji językowej – zarówno w języku rodzimym, jak i obcym. Te wyjątkowe dni są okazją do zaangażowania dzieci w ciekawą zabawę edukacyjną, która poszerzy ich wiedzę o językach i literaturze, a także urozmaici terapie logopedyczną.
Z artykułu dowiesz się:
- W jaki sposób można celebrować w placówce oświatowej dni z kalendarza świąt nie typowych?
- Jakie nietypowe święta mogą być okazja do ogłoszenia konkursu logopedycznego?
- Jak w ciekawy sposób promować u dzieci dbałość o język polski?
Konkursy logopedyczne – pomysły na obchody Światowego Dnia Poezji, (21.03.), Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego (21.02.) i inne święta
Cele konkursów logopedycznych
Warto proponować najmłodszym i nieco starszym uczniom udział w ciekawych konkurencjach językowych i zabawach dydaktycznych. Dzięki nim będą mieli okazję sprawdzić swoją wiedzę i umiejętności lub pochwalić się talentem językowym. To doskonały moment, by zainteresować dzieci wybranym zagadnieniem związanym z wiedzą o języku.
Ciekawe dni z kalendarza świąt nietypowych
Okazją do celebracji i zabawy, np. w postaci konkursu, mogą być m.in.:
23.01. – Dzień Pisma Ręcznego,
29.01. – Światowy Dzień Składanki i Łamigłówki,
12.02. – Ogólnopolski Dzień Pisania Piórem Wiecznym,
21.02. – Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego,
3.03. – Międzynarodowy Dzień Pisarzy i Pisarek,
3.03. – Światowy Dzień Słuchu,
4.03. – Narodowy Dzień Gramatyki,
6.03. – Europejski Dzień Logopedy,
20.03. – Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej,
21.03. – Światowy Dzień Poezji,
27.03. – Międzynarodowy Dzień Teatru,
2.04. – Międzynarodowy Dzień Książki Dla Dzieci,
13.04. – Dzień Scrabble,
23.04. – Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich,
8.05. – Dzień Bibliotekarza i Bibliotek
18.07. – Międzynarodowy Dzień Słuchania,
28.08. – Światowy Dzień Publicznego Czytania Komiksów,
31.08. – Dzień Blogów
8.09. – Dzień Dobrych Wiadomości,
23.09. – Międzynarodowy Dzień Języków Migowych,
26.09. – Europejski Dzień Języków,
29.09. – Dzień Głośnego Czytania,
9.10. – Międzynarodowy Dzień Pisania Listów,
10.11. – Międzynarodowy Dzień Łamańców Językowych,
17.12. – Dzień Rozmów Twarzą w Twarz
28.12. – Dzień Gry w Karty.
Pomysły na konkursy logopedyczne i językowe, działania profilaktyczne i promocję wiedzy o języku
Proponowane aktywności:
1. Konkursy, np.:
- recytatorskie – konkurencja polegająca na recytowaniu przed publicznością (złożoną z nauczycieli, rodziców lub/i uczniów) wybranego, zapamiętanego utworu literackiego;
- dykcyjny – rywalizacja polegająca na jak najdokładniejszym wymówieniu określonego skomplikowanego dykcyjnie tekstu;
- ortograficzne – konkurs może mieć zarówno formę dyktanda (pisania ze słuchu), jak pojedynczych łamigłówek lub gier językowych z wyrazami trudnymi ortograficznie, np. krzyżówki, państwa-miasta;
- poetyckie – konkurencja polegająca na prezentacji autorskiego utworu poetyckiego;
- na najtrudniejszy łamaniec językowy – w ramach konkursu rywalizujący starają się ułożyć jak najtrudniejsze do wymówienia zdania. W zasadach można określić np. minimalną i maksymalną liczbę słów lub liter;
- na najciekawszą łamigłówkę językową, np. rebus, krzyżówkę – zadaniem uczestników jest przygotowanie karty pracy z ciekawym zadaniem językowym. Prowadzący konkurencję może narzucić temat łamigłówki (np. nazwy zawodów zakończone na -arz) lub formę (np. rebus obrazkowy).
2. Zabawy terenowe, np.:
- Podchody – uczniowie w grupach pokonują określoną trasę. Drużyny mają za zadanie odnaleźć ukryte przedmioty, znajdując wskazówki i rozwiązując po drodze zagadki językowe.
- Detektyw – zadaniem uczniów jest znalezienie na określonym terenie (np. na pierwszym piętrze szkoły) jak największej liczby określonych rzeczy, np. schowanych pudełeczek po zapałkach z ukrytym zadaniem językowym.
3. Plakaty, infografiki, gazetki szkolne – różne wizualne formy promocji wiedzy i języku ojczystym.
Spotkania i rozmowy z użytkownikami gwar i dialektów – spotkania mogą odbywać się zarówno w szkole, jak i np. w ośrodkach kulturalnych.
4. Żarty słowne – pomysły na żarty mogą opierać się m.in. na dwuznaczności, podobieństwie wyrazowym, regionalnych różnicach w znaczeniach wyrazów.
5. Kalambury rysunkowe – zadaniem uczniów jest narysowanie słowa. Rysunek może odwoływać się zarówno do znaczenia, jaki i samej budowy wyrazu (gdy część danego wyrazu ma swoje własne znaczenia, np. dramaturgia – d + rama + tur + gia). Za przykład mogą służyć wybrane prace Andrzeja Mleczko lub Andrzeja Milewskiego (Andrzej Rysuje).
6. Kalambury – tradycyjną grę towarzyską kalambury warto wykorzystać do zwrócenia uwagi na znaczenie i rodzaje komunikacji niewerbalnej.
7. Sondaże, ankiety – dzieci uciesz możliwość wyrażenia swojej opinii na temat związany z językiem. Badanie może dotyczyć np. ulubionego/najlepiej kojarzonego słowa, najpopularniejszego w szkole słowa młodzieżowego, najczęściej (w opinii ucznia) używanego wyrażenia.
8. Testy wiedzy o języku, np.
- gramatyczny,
- z historii języka,
- ze znajomości znaczeń słów,
- ze znajomości znaczenia słów w dialektach i gwarach.
9. Turniej gier językowych – w trakcie zabawy uczestnicy turnieju mogą grać w dostępne na rynku planszowe i karciane gry językowe, np. Czółko, Gra słów, Scrabble, Na końcu języka.
Nagrodą za udział w konkursie mogą być drobna karciana lub planszowa gra językowa i dyplom. Wiele z zaproponowanych wyżej aktywności można również dostosować do formy możliwej do wykorzystania podczas terapii logopedycznej.