Wybrane choroby mózgu, którym towarzyszy zaburzenie mowy

Choroby neurodegeneracyjne wiążą się z postępującym uszkodzeniem komórek układu nerwowego. Są szczególnie groźne, ponieważ dojrzałe komórki nerwowe, z nielicznymi wyjątkami, nie regenerują się ani nie namnażają. W konsekwencji uszkodzenia tej tkanki są trwałe i niemożliwe do naprawienia. Skutki chorób mózgu są najczęściej widoczne pod postacią między innymi zaburzenia mowy.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie rzadkie schorzenia neurologiczne uwidaczniają się w postaci zaburzenia mowy?
- Jakie choroby zalicza się do grona chorób neurodegeneracyjnych?
- Jakie rodzaje chorób mózgu można wyróżnić?
Wybrane choroby mózgu, którym towarzyszy zaburzenie mowy
Choroba Battena
Choroba Battena to rzadka lizosomalna choroba spichrzeniowa. Jej pierwsze objawy pojawiają się w wieku dziecięcym, zwykle między 4. a 10. rokiem życia, i obejmują zanik nerwu wzrokowego oraz zwyrodnienie barwnikowe siatkówki, prowadzące do ślepoty. W przedziale wiekowym 6–18 lat rozwijają się napady padaczkowe, a w drugiej dekadzie życia dochodzi do wystąpienia zespołu parkinsonowskiego oraz mioklonii.
Demencja (otępienie starcze), demencja o typie alzheimerowskim (tzw. choroba Alzheimera)
Demencja (otępienie starcze) to choroba przede wszystkim seniorów. Charakteryzuje się zaburzeniami funkcji poznawczych, które odpowiadają za rozpoznawanie otoczenia i właściwe postrzeganie rzeczywistości. Otępienie prowadzi do stopniowej i nieodwracalnej utraty komórek nerwowych w mózgu, co skutkuje postępującym upośledzeniem sprawności intelektualnej.
Więcej na temat mowy osób z otępieniem i chorobą Alzheimera:
Zaburzenia mowy w otępieniu alzheimerowskim – 10 pytań i odpowiedzi
Choroba Parkinsona
Choroba Parkinsona objawia się sztywnością, spowolnieniem oraz drżeniem spoczynkowym mięśni, które prowadzą do narastającej niesprawności ruchowej. Szczególnie upośledzone są ruchy precyzyjne, a więc choremu trudność sprawia nie tylko pisanie, wiązanie sznurówek, ale też jedzenie i artykułowanie. Istotę procesu patologicznego stanowi tu postępujące zwyrodnienie oraz zanik neuronów istoty czarnej śródmózgowia.
Stwardnienie rozsiane (SM)
Stwardnienie rozsiane to choroba autoimmunologiczna. Rzutuje na mózg i rdzeń kręgowy. W SM (multiple sclerosis) układ immunologiczny niszczy osłonkę mielinową własnych zdrowych komórek nerwowych. Uszkodzenie osłonki skutkuje osłabieniem lub brakiem przewodzenia impulsów nerwowych. Układ nerwowy nie jest przez to w stanie kontrolować funkcji organizmu.
Stwardnienie zanikowe boczne (SLA)
Stwardnienie zanikowe boczne (SLA) jest ciężką chorobą, w której dochodzi do uszkodzenia centralnego lub obwodowego układu nerwowego. Najczęściej zaczyna rozwijać się pomiędzy 50 a 70 rokiem życia, częściej u mężczyzn. Pierwszymi jej objawami są przede wszystkim osłabienie mięśni, trudności z mową lub połykaniem. Z czasem dochodzi niedowład kończyn i niewydolność oddechowa.
Choroba Huntingtona
Choroba Huntingtona to rzadka, neurodegeneracyjna choroba genetyczna. Polega na występowaniu mimowolnych, gwałtownych ruchów oraz zaburzeń nastroju i demencji. Choroba staje się przyczyną niepełnosprawności ruchowej i intelektualnej. Chory porusza się niezbornie, ma stany depresji, natręctwa oraz zaburzenia pamięci, problemy ze skupieniem się, trudności z podejmowaniem decyzji i samoobsługą.
Zespół Cockayne’a
Zespół Cockayne’a to choroba genetyczna. Objawia się stopniowym zahamowaniem wzrostu w niemowlęctwie, nieprawidłowymi proporcjami ciała przy starczym wyglądzie twarzy (duże uszy, duży nos, zapadnięte oczy), głuchotą i licznymi zaburzeniami neurologicznymi.
Rodzaje chorób mózgu – nie tylko choroby neurodegeneracyjne i udary mózgu
Objawy i przyczyny chorób mózgu można podzielić na m.in.:
- choroby neurodegeneracyjne mózgu – np. demencja, choroba Parkinsona, choroba Picka, choroba Alexandra, choroba Alpersa,
- choroby naczyniowe mózgu – np. udary, krwotoki podpajęczynówkowe, tętniaki mózgu,
- choroby zapalne mózgu – np. wirusowe, bakteryjne, grzybicze, o podłożu autoimmunologicznym,
- choroby nowotworowe mózgu – np. glejaki, oponiaki,
- choroby psychiczne – np. schizofrenia, depresja.
Więcej na temat mowy osób z depresją:
Komunikacja osoby w depresji -Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją (23 lutego)
Do chorób mózgu zalicza się także między innymi zaburzenia nerwowo-mięśniowe (np. dystonię), zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości, uzależnienia, zaburzenia odżywiania oraz problemy ze snem.
Więcej na temat mowy osób uzależnionych od alkoholu:
Na podstawie:
Choroby mózgu – rodzaje chorób mózgu, https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/neurologia/choroby-mozgu-rodzaje-chorob-mozgu-aa-BAhP-8VEu-dV2N.html [dostęp: 17.03.2025 r.].
Najczęstsze choroby mózgu - neurodegeneracyjne choroby mózgu, https://onkolmed.pl/wpis/575,najczestsze-choroby-mozgu-neurodegeneracyjne-choroby-mozgu [dostęp: 17.03.2025 r.].