Aktualny

Wybrane choroby mózgu, którym towarzyszy zaburzenie mowy

Dorota Dudzińska

Autor: Dorota Dudzińska

Dodano: 18 marca 2025
choroby mózgu

Choroby neurodegeneracyjne wiążą się z postępującym uszkodzeniem komórek układu nerwowego. Są szczególnie groźne, ponieważ dojrzałe komórki nerwowe, z nielicznymi wyjątkami, nie regenerują się ani nie namnażają. W konsekwencji uszkodzenia tej tkanki są trwałe i niemożliwe do naprawienia. Skutki chorób mózgu są najczęściej widoczne pod postacią między innymi zaburzenia mowy.

Z artykułu dowiesz się:

  • Jakie rzadkie schorzenia neurologiczne uwidaczniają się w postaci zaburzenia mowy?
  • Jakie choroby zalicza się do grona chorób neurodegeneracyjnych?
  • Jakie rodzaje chorób mózgu można wyróżnić?

Wybrane choroby mózgu, którym towarzyszy zaburzenie mowy

Choroba Battena

Choroba Battena to rzadka lizosomalna choroba spichrzeniowa. Jej pierwsze objawy pojawiają się w wieku dziecięcym, zwykle między 4. a 10. rokiem życia, i obejmują zanik nerwu wzrokowego oraz zwyrodnienie barwnikowe siatkówki, prowadzące do ślepoty. W przedziale wiekowym 6–18 lat rozwijają się napady padaczkowe, a w drugiej dekadzie życia dochodzi do wystąpienia zespołu parkinsonowskiego oraz mioklonii.

Demencja (otępienie starcze), demencja o typie alzheimerowskim (tzw. choroba Alzheimera)

Demencja (otępienie starcze) to choroba przede wszystkim seniorów. Charakteryzuje się zaburzeniami funkcji poznawczych, które odpowiadają za rozpoznawanie otoczenia i właściwe postrzeganie rzeczywistości. Otępienie prowadzi do stopniowej i nieodwracalnej utraty komórek nerwowych w mózgu, co skutkuje postępującym upośledzeniem sprawności intelektualnej.

Więcej na temat mowy osób z otępieniem i chorobą Alzheimera:

Zaburzenia mowy w otępieniu alzheimerowskim – 10 pytań i odpowiedzi

Choroba Parkinsona

Choroba Parkinsona objawia się sztywnością, spowolnieniem oraz drżeniem spoczynkowym mięśni, które prowadzą do narastającej niesprawności ruchowej. Szczególnie upośledzone są ruchy precyzyjne, a więc choremu trudność sprawia nie tylko pisanie, wiązanie sznurówek, ale też jedzenie i artykułowanie. Istotę procesu patologicznego stanowi tu postępujące zwyrodnienie oraz zanik neuronów istoty czarnej śródmózgowia.

Stwardnienie rozsiane (SM)

Stwardnienie rozsiane to choroba autoimmunologiczna. Rzutuje na mózg i rdzeń kręgowy. W SM (multiple sclerosis) układ immunologiczny niszczy osłonkę mielinową własnych zdrowych komórek nerwowych. Uszkodzenie osłonki skutkuje osłabieniem lub brakiem przewodzenia impulsów nerwowych. Układ nerwowy nie jest przez to w stanie kontrolować funkcji organizmu.

Stwardnienie zanikowe boczne (SLA)

Stwardnienie zanikowe boczne (SLA) jest ciężką chorobą, w której dochodzi do uszkodzenia centralnego lub obwodowego układu nerwowego. Najczęściej zaczyna rozwijać się pomiędzy 50 a 70 rokiem życia, częściej u mężczyzn. Pierwszymi jej objawami są przede wszystkim osłabienie mięśni, trudności z mową lub połykaniem. Z czasem dochodzi niedowład kończyn i niewydolność oddechowa.

Choroba Huntingtona

Choroba Huntingtona to rzadka, neurodegeneracyjna choroba genetyczna. Polega na występowaniu mimowolnych, gwałtownych ruchów oraz zaburzeń nastroju i demencji. Choroba staje się przyczyną niepełnosprawności ruchowej i intelektualnej. Chory porusza się niezbornie, ma stany depresji, natręctwa oraz zaburzenia pamięci, problemy ze skupieniem się, trudności z podejmowaniem decyzji i samoobsługą.

Zespół Cockayne’a

Zespół Cockayne’a to choroba genetyczna. Objawia się stopniowym zahamowaniem wzrostu w niemowlęctwie, nieprawidłowymi proporcjami ciała przy starczym wyglądzie twarzy (duże uszy, duży nos, zapadnięte oczy), głuchotą i licznymi zaburzeniami neurologicznymi.

Rodzaje chorób mózgu – nie tylko choroby neurodegeneracyjne i udary mózgu

Objawy i przyczyny chorób mózgu można podzielić na m.in.:

  • choroby neurodegeneracyjne mózgu – np. demencja, choroba Parkinsona, choroba Picka, choroba Alexandra, choroba Alpersa,
  • choroby naczyniowe mózgu – np. udary, krwotoki podpajęczynówkowe, tętniaki mózgu,
  • choroby zapalne mózgu – np. wirusowe, bakteryjne, grzybicze, o podłożu autoimmunologicznym,
  • choroby nowotworowe mózgu – np. glejaki, oponiaki,
  • choroby psychiczne – np. schizofrenia, depresja.

Do chorób mózgu zalicza się także między innymi zaburzenia nerwowo-mięśniowe (np. dystonię), zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości, uzależnienia, zaburzenia odżywiania oraz problemy ze snem.

Więcej na temat mowy osób uzależnionych od alkoholu:

Mowa osób uzależnionych od alkoholu – 10 pytań i odpowiedzi

Na podstawie:

Najczęstsze choroby mózgu - neurodegeneracyjne choroby mózgu, https://onkolmed.pl/wpis/575,najczestsze-choroby-mozgu-neurodegeneracyjne-choroby-mozgu [dostęp: 17.03.2025 r.].

Autor: Dorota Dudzińska
Dorota Dudzińska

Autor: Dorota Dudzińska

Neurologopeda, terapeuta ręki, oligofrenopedagog, hipoterapeuta. Pracuje przede wszystkim z dziećmi (w wieku żłobkowym, przedszkolnym i szkolnym). Chętnie łączy formy terapii (np. hipoterapia i logopedia, terapia ręki i logopedia), ceni holistyczne podejście do terapii podopiecznego. Pasjonatka w zawodzie z dużym doświadczeniem w pracy z dziećmi z dyslalią, opóźnionym rozwojem mowy, oligofazją i z całościowym zaburzeniem rozwoju. Redaktor merytoryczna recenzowanego czasopisma Strefa Logopedy.

KRÓLOWA NA TRASIE – GŁOSKA [t]

KRÓLOWA NA TRASIE – GŁOSKA [t]
Sprawdź »