autyzm

Warto dowiedzieć się, w jaki sposób obserwować dziecko z autyzmem, by uzyskać najistotniejsze z perspektywy logopedy informacje na temat sposobu jego funkcjonowania, niezbędne do opracowania skutecznego planu terapii. Skuteczność podjętej terapii logopedycznej w znacznej mierze zależy od planu, według którego jest realizowana – ten zaś nie może zostać właściwie sformułowany bez odpowiednio wnikliwej i rzetelnej analizy wszelkich dostępnych informacji na temat sposobu funkcjonowania i komunikowania się dziecka.

Z artykułu dowiesz się:

• Jak zaplanować przebieg obserwacji diagnostycznej dziecka z zaburzeniem rozwoju mowy i podejrzeniem autyzmu?
• Na jakie kluczowe elementy mowy i komunikacji zwrócić szczególną uwagę podczas obserwacji?
• Które cechy zaburzenia mowy obserwuje się u większości dzieci z zaburzeniem ze spektrum autyzmu?

Chyba każdy terapeuta czynnie pracujący z małymi dziećmi zwrócił uwagę na fakt, że od dłuższego czasu obserwuje się niemalże stały wzrost liczby pacjentów, u których w diagnozie są słowa „spektrum autyzmu”. Pod tym określeniem kryje się wiele różnorakich zachowań i trudności. Wiele miejsca i energii poświęca się na badania dotyczące tej grupy osób. Warto wiedzieć, że od niedawna pojawiają się koncepcje głoszące, iż problemy z percepcją sensoryczną są główną przyczyną całego bogactwa cech charakterystycznych dla autyzmu. Percepcja sensoryczna to temat nie tylko bardzo ciekawy, lecz także szeroki. Treść niniejszego artykułu skupia się jedynie wokół percepcji słuchowej.

Z artykułu dowiesz się:

• Jaki wpływ na jakość rozwoju komunikacji mają charakterystyczne dla autyzmu zaburzenia przetwarzania słuchowego?
• Jakie deficyty, oprócz nadwrażliwości czy zaburzenia uwagi słuchowej, towarzyszą najczęściej dzieciom z zaburzeniem ze spektrum autyzmu?
• Jakie są konsekwencje zaburzeń wyższych funkcji słuchowych?

W wynikach badań (S. Baron-Cohen i in.) wykazano, iż dzieci z zaburzeniem ze spektrum autyzmu nie przejawiają trudności z odczytywaniem i rozumieniem przeżywanych przez innych tzw. prostych stanów emocjonalnych: radości, smutku, złości czy strachu. Problematyczne natomiast okazało się rozpoznawanie tzw. emocji kognitywnych: zaskoczenia, zakłopotania, zaciekawienia, zdziwienia, rozczarowania, zazdrości, wstydu czy znudzenia. Zrozumienie tych stanów wymaga wyobrażenia sobie, co przeżywa obserwowana osoba, tego co dzieje się w jej umyśle – wymaga empatii.

Opinia logopedyczna dotycząca stanu rozwoju mowy, języka i komunikacji dziecka z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD - ang. autism spectrum disorder) powinna być poprzedzona rzetelną oceną funkcjonalną stanu mowy podopiecznego.

Wskazuje to na konieczność ścisłej współpracy z rodzicami dziecka i, jeśli możliwe, konsultacji z innymi specjalistami (np. wchodzącymi w skład zespołu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, powołanego w placówce oświatowej na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego). Ważne, aby logopeda tworzący dokument, pamiętał o holistycznym spojrzeniu na pacjenta, ale bez wychodzenia poza zakres swoich kompetencji zawodowych.

Chyba każdy terapeuta czynnie pracujący z małymi dziećmi zwrócił uwagę na fakt, że od dłuższego czasu obserwuje się niemalże stały wzrost liczby pacjentów, u których w diagnozie są słowa „spektrum autyzmu”. Pod tym określeniem kryje się wiele różnorakich zachowań i trudności. Wiele miejsca i energii poświęca się na badania dotyczące tej grupy osób. Warto wiedzieć, że od niedawna pojawiają się koncepcje głoszące, iż problemy z percepcją sensoryczną są główną przyczyną całego bogactwa cech charakterystycznych dla autyzmu. Percepcja sensoryczna to temat nie tylko bardzo ciekawy, lecz także szeroki. Treść niniejszego artykułu skupia się jedynie wokół percepcji słuchowej.

Z artykułu dowiesz się:

• Jaki wpływ na jakość rozwoju komunikacji mają charakterystyczne dla autyzmu zaburzenia przetwarzania słuchowego?
• Jakie deficyty, oprócz nadwrażliwości czy zaburzenia uwagi słuchowej, towarzyszą najczęściej dzieciom z zaburzeniem ze spektrum autyzmu?
• Jakie są konsekwencje zaburzeń wyższych funkcji słuchowych?

Od stycznia 2022 r. do polskiego nazewnictwa wszedł nowy system kodowania chorób oraz zaburzeń psychicznych. Miejsce systemu ICD-10 zastąpił nieco zmieniony ICD-11. Znaczące zmiany obejmują nazewnictwo i kodowanie przypisane do zaburzeń ze spectrum autyzmu.

Laura zdiagnozowana została w wieku 3 lat. Była pod opieką specjalistycznych fundacji, stowarzyszeń, terapeutów. Walka mamy o Laurę była godna podziwu. Walka niestety mało skuteczna… dziewczynka rosła, a wraz ze wzrostem, rosło oczekiwania na choćby maleńkie postępy w terapii. Niestety tych postępów nie było… Praca z Laurą była bardzo trudna. Dziewczynka w wieku 8 lat, duża, silna, uciekająca z sali (o siedzeniu przy stoliku nie było mowy), gryząca terapeutów… Była propozycja pracy na każdych zajęciach po dwóch terapeutów. Z zaplanowanych 30 minut zajęć, jeśli udawało się że zrealizowałyśmy 7 – uważałyśmy za sukces. Laura rosła… zamiast poprawy, pojawiły się nowe trudności. Jakby tego autyzmu, tak ciężkiego zresztą, było mało doszła epilepsja.