Które studia są potrzebne, by być pedagogiem specjalnym w szkole od 1 września 2022 roku?

Kierunki studiów na pedagoga specjalnego

Od 1 września 2022 r. w przedszkolach i szkołach pojawią się nowi specjaliści – pedagodzy specjalni. Z uwagi na to, że stanowisko pedagoga specjalnego to zupełnie nowe stanowisko nauczycielskie, w odniesieniu do wymaganych kwalifikacji przewidziano okres przejściowy. Do 31 sierpnia 2026 r. wystarczy posiadanie kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolu lub szkole oraz ukończenie kursu kwalifikacyjnego i studiów podyplomowych w zakresie pedagogiki specjalnej. Natomiast od 1 września niezbędne będzie spełnianie bardziej restrykcyjnych wymagań.

Wiele wątpliwości, tuż po opublikowaniu projektu zmiany rozporządzenia w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli zaczęło budzić pojęcie „studia w zakresie pedagogiki specjalnej”. O ile bowiem nie ma wątpliwości, że pedagogiem specjalnym będzie mógł być nauczyciel, który ukończył studia na kierunku pedagogika specjalna, o tyle nie było pewności, które inne kierunki także dają taką możliwość. Odpowiedzi na to pytanie udzieliło Ministerstwo Edukacji i Nauki. Otóż zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie internetowej, za studia w zakresie pedagogiki specjalnej uważa się studia na kierunkach lub specjalizacjach:

rewalidacja (niegdysiejsza nazwa „pedagogiki specjalnej”),
resocjalizacja,
surdopedagogika,
tyflopedagogika,
oligofrenopedagogika,
edukacja i terapia osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu,
edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną,
pedagogika resocjalizacyjna,
pedagogika zdolnych i uzdolnionych,
logopedia tylko, jeżeli są to studia pięcioletnie, dające tytuł magistra pedagogiki specjalnej ze specjalnością logopedia,
pedagogika korekcyjna.

rewalidacja (niegdysiejsza nazwa „pedagogiki specjalnej”),

resocjalizacja,

surdopedagogika,

tyflopedagogika,

oligofrenopedagogika,

edukacja i terapia osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu,

edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną,

pedagogika resocjalizacyjna,

pedagogika zdolnych i uzdolnionych,

logopedia tylko, jeżeli są to studia pięcioletnie, dające tytuł magistra pedagogiki specjalnej ze specjalnością logopedia,

pedagogika korekcyjna.

Nauczyciel, który ukończył któryś z ww. kierunków studiów w ramach jednolitych studiów magisterskich, studiów pierwszego stopnia lub studiów drugiego stopnia będzie mógł bezterminowo zajmować stanowisko pedagoga specjalnego.

Przykład 1.

Nauczyciel, który ukończył pięcioletnie studia magisterskie na kierunku pedagogika opiekuńczo-wychowawcza oraz studia podyplomowe w zakresie pedagogiki specjalnej (oligofrenopedagogika) ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska pedagoga specjalnego bezterminowo.

Przykład 2.

Nauczyciel, który ukończył trzyletnie studia pierwszego stopnia na kierunku pedagogika resocjalizacyjna oraz dwuletnie studia licencjackie na kierunku terapia pedagogiczna z elementami logopedii oraz studia podyplomowe zakresie oligofrenopedagogiki ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska pedagoga specjalnego bezterminowo.

Stanowisko pedagoga specjalnego bezterminowo będzie mógł zajmować także pedagog, który ukończył pięć lat studiów na kierunku pedagogika (nie specjalna) oraz dodatkowo kurs kwalifikacyjny lub studia podyplomowe w zakresie:

pedagogiki specjalnej lub
edukacji włączającej.

pedagogiki specjalnej lub

edukacji włączającej.

Przykład 3.

Nauczyciel, który ukończył pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą (studia magisterskie) oraz studia podyplomowe z oligofrenopedagogiki, surdopedagogiki, resocjalizacji i socjoterapii oraz pracy z dzieckiem ze spektrum autyzmu ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska pedagoga specjalnego bezterminowo.

W tym miejscu trzeba wyraźnie podkreślić, że nauczyciel pedagog może być pedagogiem specjalnym bezterminowo pod warunkiem, że ukończył pięć lat studiów na kierunku pedagogika. Może być to zatem osoba, która ukończyła:

jednolite studia magisterskie na kierunku pedagogika
studia pierwszego stopnia i studia drugiego stopnia na kierunku pedagogika.

jednolite studia magisterskie na kierunku pedagogika

studia pierwszego stopnia i studia drugiego stopnia na kierunku pedagogika.

Przykład 4.

Nauczyciel ukończył studia pierwszego stopnia na kierunku pedagogika w zakresie edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna oraz studia podyplomowe w zakresie pedagogiki specjalnej (oligofrenopedagogika) ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska pedagoga specjalnego tylko do 31 sierpnia 2026 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. 2021 r., poz. 1762 ze zm.) – art. 35 ust. 1 i 2, art. 14 ust. 1 pkt 1.

Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. 2021 r., poz. 1762 ze zm.) – art. 35 ust. 1 i 2, art. 14 ust. 1 pkt 1.

Autor:

Marta Wysocka

Autor: Marta Wysocka

Specjalistka w zakresie prawa oświatowego, autorka i redaktorka kilkudziesięciu publikacji z zakresu edukacji i oświaty, prawa oświatowego oraz prawa pracy. Ukończyła prawo oraz filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim.