Dziecko przychodzi na świat z mechanizmami genetycznymi (leworęczność jest w pewnym stopniu dziedziczna) i hormonalnymi, sprzyjającymi rozwijaniu określonej lateralizacji. Wyodrębnienie ręki dominującej następuje około 4. – 6. roku życia. Uczeń rozpoczynający edukację szkolną powinien mieć ostatecznie ustaloną rękę, którą będzie wykonywać czynności precyzyjne m.in. pisanie.

Lateralizacja to przewaga jednej strony nad drugą podczas aktywności. Przejawia się dominacją czynności jednej ręki, nogi, oka, ucha.

Między 3. a 6. miesiącem życia dziecko wyciąga w kierunku przedmiotu obie ręce;

Po 6. miesiącu życia dziecko uczy się chwytu jednoręcznego;

Po 9. miesiącu życia dziecko nabywa umiejętność trzymania dwóch przedmiotów – po jednym w każdej ręce;

Po 10. miesiącu życia pojawia się umiejętność trzymania przedmiotu jedną ręką i manipulowania przy nim drugą;

Między 1. a 2. rokiem życia w związku z pojawieniem się chodu (który angażuje do pracy obie nogi, a więc wymusza pracę obu półkul mózgowych) może wystąpić osłabienie w obserwowanej wcześniej dominacji pracy jednej ręki;

Od 2. roku życia ponownie rozwija się lateralizacja w obrębie ręki (ponieważ chód staje się zautomatyzowany).

Praworęczność ustala się zwykle wcześniej, ok. 2.-3. roku życia, a leworęczność w wieku 3-4 lat (Cieszyńska, Korendo, 2007; Gut, 2007;Case-Smith, Clifford O’Brien, 2010).

O lateralizacji skrzyżowanej (inaczej niejednorodnej) mówimy, gdy dominacja jest już ustalona i występuje po obu stronach osi ciała (np. dominuje prawa noga i ręka, a lewe oko i ucho).

Lateralizacja nieustalona występuje w przypadku, gdy dominacja nie wykształciła się w odniesieniu do każdego z parzystych narządów (np. dziecko zamiennie używa do pisania jednej i drugiej ręki) (Bala, Bogdanowicz, Klima, 2011).

Na podstawie: Piotrowska-Madej K., Żychowicz A. (2018), Smart Hend Model. Diagnoza i terapia ręki u dzieci, wyd. Harmonia, Gdańsk, s. 70-73.