Zastosowanie metody Dobrego Startu Marty Bogdanowicz w logopedii

Dodano: 14 marca 2024
Metoda Dobrego Startu

Metoda Dobrego Startu zaliczana jest do metod wzrokowo-słuchowo-motorycznych. Kluczową rolę odgrywają tu trzy elementy: wzrok (wzory graficzne), słuch (piosenka) i motoryka (odtwarzanie wzorów). Jej główny celem jest jednoczesne usprawnianie analizatorów: wzrokowego, słuchowego, kinestetyczno-ruchowego, a także rozwijanie lateralizacji, orientacji w schemacie ciała oraz przestrzeni. Niezwykle ważną rolę w tej metodzie odgrywa muzyka. Połączenie elementów śpiewu, ruchu, muzyki oraz plastyki aktywizuje cały układ nerwowy. Zrytmizowany zestaw ćwiczeń ma uspokajać uczestnika zajęć oraz wpływać pozytywnie na sferę emocjonalną. 

Z artykułu dowiesz się:

  • Jakie są założenia metody Dobrego Startu?
  • Do jakiej grupy dzieci adresowana jest metoda Dobrego Startu?
  • Jakie korzyści przynosi stosowanie metody Marty Bogdanowicz?
  • Kto może stosować w praktyce zawodowej tę metodę?
  • Jakie MDS może znajdować zastosowanie w logopedii?

Zastosowanie metody Dobrego Startu Marty Bogdanowicz w logopedii

W jaki sposób zorganizowany jest przebieg zajęć metodą Dobrego Startu Marty Bogdanowicz?

Zajęcia organizowane są według konkretnego schematu:

1. Zajęcia wprowadzające;
2. Zajęcia właściwe, które obejmują:

  • ćwiczenia ruchowe (usprawniają analizator kinestetyczno-ruchowy),
  • ćwiczenia ruchowo-słowne (angażujące analizator kinestetyczno-ruchowy i słuchowy),
  • ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe (usprawniające analizator kinestetyczno-ruchowy, słuchowy i wzrokowy);

3. Zakończenie zajęć.

Ćwiczenia skutkują większą harmonią w rozwoju psychoruchowym, wyższego poziomu i współdziałania funkcji intelektualnych (mowy i myślenia), funkcji instrumentalnych (spostrzeżeniowo-ruchowych), co w konsekwencji prowadzi do prawidłowego wykonywania ruchów we właściwym czasie i przestrzeni. Wykorzystywać należy ją nie jako wiodącą metodę, lecz uzupełniającą formę usprawniania psychomotoryki. Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz spełnia zadanie o charakterze korekcyjnym ze względu na wyrównywanie deficytów w rozwoju. Ponieważ zajęcia przeprowadza się zawsze w formie zabaw i w atmosferze pełnej akceptacji, stwarza okazję do odreagowania napięć.

Metoda Dobrego Startu – dla kogo?

Metoda Bon-Départ ma zastosowanie. U dzieci w wieku 3–4 lata stosuje się ją w celu aktywizacji rozwoju, natomiast u 5- i 6-latków – aby przygotować przedszkolaków do nauki w kolejnym etapie edukacji, czyli w szkole. Należy dodać, że omawiana metoda ma wiodące znaczenie w usprawnianiu rozwoju dzieci, których jest on zaburzony, nieharmonijny oraz obserwuje się nieprawidłowe zachowania. Metodę Dobrego Startu Marty Bogdanowicz stosuje się wspomagająco w terapii dzieci m.in. z niepełnosprawnością intelektualną, mózgowym porażeniem dziecięcym, autyzmem, z grupy ryzyka dysleksji oraz dysleksją.

Korzyści płynące z zastosowania metody Dobrego Startu, nie tylko w logopedii

Owa metoda przynosi wiele korzyści, przede wszystkim najmłodszych. Podczas pierwszego etapu – zajęć wprowadzających, dzieci koncentrują uwagę, kształtują orientację w schemacie własnego ciała, rozwijają lub utrwalają umiejętność wskazywania lewej oraz prawej strony ciała. Również na tym etapie zajęć najmłodsi określają stosunki przestrzenne (przed, za, na, nad itp.), a zatem rozwijają umiejętność orientacji w przestrzeni. Doskonalą funkcje językowe, czyli wzbogacają słownictwo, wskazują rymy treści, dokonują analizy i syntezy sylabowej lub, w zależności od kompetencji, wyrazowej. Wszelkie zadania językowe bazują o wierszu bądź piosence, która jest motywem przewodnim zajęć. Są to niezwykle krótkie, proste formy. Łatwo wpadają w ucho i charakteryzują się rytmicznością oraz tematyką bliską zainteresowaniom dzieci. Dzięki tym ćwiczeniom najmłodsi usprawniają pamięć.

Podczas zajęć właściwych wykonywane są ćwiczenia ruchowe, które doskonalą umiejętności równowagi, motorykę dużą i małą. Podczas wykonywania ćwiczeń ruchowo-słuchowych dzieci, wystukując rytm i rytmicznie poruszając się, rozwijają funkcje słuchowe, skupienie, koncentrację. Na tym etapie dzieci mają możliwość zaproponowania własnych pomysłów na ćwiczenie, co pobudza wyobraźnię. Etap ćwiczeń ruchowo-słuchowo-wzrokowych koncentruje się na zaznajomieniu dzieci ze wzorem graficznym bądź, dla dzieci z wyższymi kompetencjami, literą. Najmłodsi rozmawiają na temat budowy wzoru i skojarzeniach z nim. Zdobywają umiejętność kreślenia go. Uczą się polisensorycznie, czyli poznają wieloma zmysłami, ponieważ karty ze wzorem mają niestandardowe faktury. Poznawanie nowych faktur powoduje zazwyczaj ożywienie wśród uczestników, spontaniczne reakcje oraz radość. Kreślenie np. na tackach z kaszą lub dużych arkuszach papieru przy wykorzystaniu różnych narzędzi pisarskich (np. grubych mazaków, ołówków) to okazja do normalizowania napięcia mięśniowego ręki oraz nauki kontroli ruchów w tym zakresie. Ćwiczenie odwzorowywania wzoru odbywa się w rytm wiersza lub piosenki. Dzięki temu ruch ręki automatyzuje się, co ważne w przyszłej czynności pisania.

Ostatni etap zajęć bazuje na krótkich ćwiczeniach o charakterze relaksującym lub wyciszającym. Są to m.in. śpiewanie kołysanek, słuchanie muzyki relaksacyjnej, masaże.

Prowadzący zajęcia metodą Dobrego Startu

Tę metodę mogą stosować:

  • nauczyciele przedszkolni,
  • nauczyciele szkół podstawowych,
  • terapeuci, w tym logopedzi,
  • psycholodzy,
  • opiekunowie w świetlicach środowiskowych,
  • rodzice dzieci wymagających wsparcia.

Warto nadmienić, że wiedzę z tego zakresu można zdobywać z książek lub bezpośrednio od profesor Marty Bogdanowicz na szkoleniu. Nie trzeba ukończyć szkolenia, aby móc pracować tą metodą.

Metoda Dobrego Startu polecana jest do zastosowania w terapii logopedycznej. Rozwija zarówno komunikację językową (mowa, czytanie, pisanie), jak i niejęzykową (procesy emocjonalne, zachowania społeczne).

Bibliografia:

Bogdanowicz M. (1975), Metoda Bon-Départ i próby jej zastosowania w przedszkolu, [w:] „Wychowanie w przedszkolu”, nr 7–8/1975.

Bogdanowicz M. (1989), Metoda Dobrego Startu w pracy z dzieckiem od 5–10 lat, WSiP, Warszawa.

Bogdanowicz M. (1991), Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, WSiP, Warszawa.

Bogdanowicz M. (1983), Trudności w pisaniu u dzieci, UG, Gdańsk.

Bogdanowicz M. (1996), O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu – odpowiedzi na pytania, Wydawnictwo Popularnonaukowe „Linea”, Lublin.

Autor: Patrycja Bejm

„TO, ŻE MILCZĘ, NIE ZNACZY, ŻE NIE MAM NIC DO POWIEDZENIA”. KOMUNIKACJA WSPOMAGAJĄCA I ALTERNATYWNA (AAC)

„TO, ŻE MILCZĘ, NIE ZNACZY, ŻE NIE MAM NIC DO POWIEDZENIA”. KOMUNIKACJA WSPOMAGAJĄCA I ALTERNATYWNA (AAC)
Sprawdź »